Geçtiğimiz sene, nörobilimciler, insan beyninin detaylı bir şekilde yapısını incelemek adına cebirsel topografiden yararlandılar. Bilim insanları bu araştırma sonucunda insan beyninin 11 boyutlu geometrik özellikte yapılar oluşturabileceğini açığa çıkarttı..
Yapılan bu keşif aslında nönrobilim için çok önemli. Dünya 3 boyutlu algılanırken, 11 boyutu düşünmek oldukça akıl almaz gelebiliyor. Fakat yapılan bu çalışmalar gizemini halen koruyor.
Beyini anlamaya bir adım
11 boyutlu bu geometrik yapılar insan beyninin dokusunu kavramak adına önemli bir adım olacağı kesin.
Bilim insanları, “Blue Brain Project” adını verdikleri araştırma girişimi esnasında keşfetti. Araştırma kapsamında, nesnelerin ve mevcut boşlukların özelliklerini belirlemek için cebirse topolojiden yararlandı. Nöron gruplarının, klik adı verilen nöronlara bağlandığını ve bir klik içerisindeki nöron sayısının geometrik nesne şeklinde boyutlanmasına yol açacağı ortaya kondu. Bu aşamada bahsedilen boyutun aslında uzay-zaman olmadığı aksine bunun matematiksel boyut kavramı olduğunun altı çizildi.
İnsan beyninin, hücre ağında, her yönle birden fazla sayıda bağlantı gerçekleştiren, bir biçimde düşünce ve bilince hücresel ağ meydana getiren, 86 milyar nöron bulunduğu tahmin ediliyor.
Bilim insanları dijital beyi modeline daha da yaklaştıklarını, beyin yapısını daha detaylı inceleyebilmek adına Blue Brain adlı projede 2015 senesinde yayınlanan neokorteksin bir modelinden yararlandı.
Neokorteksin beynimizin evrimleşme sürecinde en sonda yer aldığı ve biliş dışında duyusal algı gibi yüksek seviyedeki işlevlerimizin bazılarında etkili olduğu düşünülüyor.
Deney Fareler Üzerinde Doğrulandı
Araştırma ekibi, matematiksel alanını geliştirdikten ve sanal uyaranlarda testleri uyguladıktan sonra üzerinde çalışmayı fareler beyinlerinde denedi. Bu sayede gerçek beyin dokusu üzerindeki sonuçlar da doğrulanmış oldu.
-
Araştırmacılar, cebirsel topoloji ile beyin yapısını kapsamlı değerlendirebilme imkânı buldu.
-
Yüksek boyutlara sahip yönlendirilmiş klik ve sinir ağlarındaki boşluklar bulundu.
-
Yapay beyin dokuları uyarana tepki gösterdiği zaman, nöronların organize bir biçimde tepki gösterdikleri görülmüş oldu.
Beynin bilgisi aslında nasıl işlediği hakkında yeni bilgileri ortaya konsa da henüz keşfedilmesi gereken, netlik kazanmayan birçok nokta olduğu da ifade edildi.
Beynimizdeki nöronların meydana geldiği çok boyutlu geometrik yapıların karmaşıklığının, farklı bilişsel görevlerin kompleks ile ilişkisini ortaya koymak için daha çok çalışmaya gereksinim duyulacak gibi görünüyor.