Asıl adı Tahsin Tarık Üregil‘dir. 13 Aralık 1949 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Akan’ın bir tane ablası ve bir tane abisi vardır. Kendisi Gümüşhane kökenlidir ve yay burcudur.
Okul Hayatı
Tarık Akan, babasının görevi sebebiyle Erzurum Dumlupınar İlköğretim Okulu’nda başladığı ilkokul eğitimini Kayseri’de tamamladı. Babasının emekli olması sonrası aile İstanbul’a taşındı. Ortaokul ve lise eğitimini Bakırköy’de tamamlayan Akan, Yıldız Teknik Üniversitesi’nde Makine Yüksek Lisans eğitimini tamamladı. Eğitim hayatına devam etmek isteyen Akan, Gazetecilik Yüksek Okulu’na girerek buradan mezun oldu.
Gençlik Dönemi
Sinema hayatına başlamadan önce, Bakırköy plajlarında cankurtaranlık yaptı. Aynı dönemde Bakırköy sokaklarında işportacı olarak çalıştı ve ailesine destek oldu. O dönemde özellikle yakışıklılığıyla çevresinin dikkatini çekmeye başlayan Akan, amatör olarak fotoğrafçılıkla da ilgilendi. Sinemaya olan ilgisi, amatör fotoğrafçılık tutkusu ile birleşerek sanat hayatına ilk adımlarını atmasını sağladı.
Sinema Hayatı
Tarık Akan, 1970 yılında Ses Dergisi tarafından düzenlenen Sinema Artist Yarışması’na katılarak birinci oldu. Bu başarı, onun hayatının dönüm noktasıydı. 1971 yılında ilk filmi olan "Solan Bir Yaprak Gibi" ile sinema kariyerine başladı ve bu filmdeki performansı ile beğeni topladı. 1970-1975 yılları arasında "Oh Olsun", "Hababam Sınıfı", "Canım Kardeşim", "Bizim Aile" gibi unutulmaz klasiklerde rol aldı.
1977 yılında rol aldığı "Sürü" filmi, uluslararası alanda büyük ses getirdi. Akan, bu filmle çeşitli festivallerde ödüller kazandı ve oyunculuk yeteneğiyle sadece Türkiye'de değil, yurt dışında da tanındı. 1982 yılında Cannes Film Festivali’nde gösterilen "Yol" filmiyle kariyerinin zirvesine ulaştı. Film, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye ödülüne layık görüldü.
Tarık Akan'ın En Sevilen Filmleri
Tarık Akan’ın unutulmaz performanslarıyla Türk sinemasına damga vurduğu bazı sevilen filmleri şunlardır:
-
Hababam Sınıfı
-
Canım Kardeşim
-
Bizim Aile
-
Sürü
-
Yol
-
Ah Nerede
-
Mavi Boncuk
-
Sev Kardeşim
-
Oh Olsun
Askerlik ve Ticari Yaşamı
Tarık Akan, askerlik görevini 1979 senesinde yedek subay olarak Denizli'de yerine getirdi. Sinema sektörünün kriz yaşadığı 1975-1980 yılları arasında sinemaya ara vererek ticari faaliyetlere yöneldi. Bu dönemde İstanbul'da ticari taksi alarak işletmeye başladı. Bu ticari faaliyet, ekonomik olarak zor günleri atlatmasına yardımcı oldu.
Toplumsal ve Eğitsel Faaliyetleri
Tarık Akan, eğitime verdiği önemle de bilinir. 1991 yılında Bakırköy Taş Mektep İlköğretim Okulu’nun ortaklarından biri oldu ve burada aktif olarak eğitim faaliyetlerinde bulundu. Ayrıca, yakın dostu olan Aziz Nesin'in vefatından sonra, Nesin Vakfı'nın yönetimini Aziz Nesin'in oğlu Ali Nesin'den devralarak uzun süre başkanlık yaptı. Nesin Vakfı'nın eğitim ve sosyal projelerine önemli katkılar sağladı.
Edebiyat Alanındaki Katkıları
Akan, oyunculuk kariyerinin yanı sıra edebiyata da ilgi duydu. 2002 yılında yazdığı "Anne Kafamda Bit Var" adlı kitabında 12 Eylül Darbesi döneminde yaşadıklarını, o dönemin siyasi ve sosyal atmosferini kendi bakış açısından detaylı biçimde anlattı. Bu eser, siyasi tarihe ışık tutan önemli bir anı kitabı olarak kabul edilir.
Özel Hayatı
7 Ağustos 1986 tarihinde Yasemin Erkut ile evlendi. Bu evlilikten Barış Zeki, Yaşar Özgür ve Özlem adında üç çocuğu oldu. Evliliklerini 16 Haziran 1989 yılında sonlandıran Akan, sonrasında uzun süre hayatını Acun Günay ile paylaştı. Özel hayatını medyadan uzak tutmaya özen gösteren Akan, yaz aylarını Bodrum Akyarlar’da restore ettiği tarihi Rum evinde geçirirdi. Akan'ın tarih ve kültüre olan ilgisi, bu restorasyon çalışmaları sırasında da kendisini gösterdi.
Az Bilinen Yönleri
Tarık Akan, sanatçı kişiliğinin yanı sıra doğaya ve hayvanlara olan sevgisiyle de bilinirdi. Hayatının son yıllarında özellikle çevre bilincinin artırılması ve hayvan hakları konularında aktif rol aldı. Sakin bir yaşam sürdürdüğü Bodrum’daki evinde, dostlarıyla doğayla iç içe vakit geçirmeyi severdi. Sinema kariyerinin yanında pek bilinmeyen bir diğer yönü de resim sanatına olan ilgisiydi. Akan, kendi yaptığı tabloları sadece yakın dostlarıyla paylaşırdı.
Hastalık Dönemi ve Vefatı
2015 yılında akciğer kanseri teşhisi konulan Akan, uzun bir tedavi süreci geçirdi. Tedavisi boyunca Bodrum’daki evinde kaldı ve tedavi sürecini olabildiğince sakin geçirmeye çalıştı. 16 Eylül 2016 sabahında, tedavi gördüğü akciğer kanserinin karaciğerine sıçraması sonucu 67 yaşında hayatını kaybetti. Ölümü, Türkiye sinema camiasını ve sevenlerini derinden üzdü. Cenazesi İstanbul'da düzenlenen büyük bir törenle toprağa verildi ve arkasında unutulmaz bir miras bıraktı.